5 -6 сыныптар арасында математикадан сайыс «Математика және біз»
Мақсаты : математика пәні бойынша меңгерген білімдерін толықтыру, өткен материалды еске түсіру, математика пәніне қызығушылығын арттыру арқылы ой-қабілетін дамыту және өз ойларын жеткізе білуге, алғырлыққа, тапқырлыққа, шапшаңдыққа, ұйымшылдыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу.
Жоспар
1.Ұйымдастыру
2. Психологиялық дайындық
3. Әділқазылар алқасымен таныстыру
4. Сайыстың жүру барысы
5. Қорытынды
Іс-шара түрі: дәстүрлі емес ойын сайыс, топтық жарыс
Құрметті ұстаздар, оқушылар, көрермендер! Бүгінгі «Жүзден - жүйрік, мыңнан тұлпар» тақырыбындағы ойынымызда 5 - 6 сыныбының оқушылары білімдерін сынамақшы. Ортадағы топтармен таныстыра кетейік: «Алғырлар» мен «Тапқырлар».
Ойынымызға төрешілік жасайтын әділқазылармен таныстыра кетейік.
Бірінші тур «Қызықты басқатырғылар» ( әр топқа 9 сұрақтан қойылады, әр сұраққа дұрыс жауап үшін 5 ұпай):
1. 1888 санын екіге бөл. Оның әр бөлігінде 1000-саны болатын болсын
2. екі санның көбейтіндісі де, үлкенінің кішісіне бөліндісі де 24-ке тең .Осы екі санды тап. (24,1)
3. Қатар тұрған үш санның қосындысы да, көбейтіндісі де 6 ға тең. Ол қай сандар? (1,2,3)
4. Үш таяқтың неше ұшы бар? (6)
5. Екі санның қосындысы 8 ге тең, айырмасы 2 ге тең, көбейтіндісі 15 ке тең. Ол қандай сандар? (5 пен 3)
6. 4 пен 5 тің арасына қандай таңбаны қойғанда 4 тен артық 5 тен кем сан шығады? (үтір)
7. Қайрат Жанардан кіші, бірақ Талғаттан үлкен. Ал Ажар Жанардан үлкен болса, ең үлкені қайсы? (АЖҚТ)
8. Жаттықтырылған ит алдыңғы аяқтарын көтеріп тұрғанда салмағы 3 кг. Төрт аяқтап тұрғанда салмағы қанша?
9. Алманың жартысы неге ұқсас?
10. Тақтайды 12 бөлікке бөлу үшін неше рет кесу керек?
11. Екі ана, екі бала 3 алманы тең бөліп жеуі мүмкін бе?
12. Жолаушы шаршаған соң түнгі сағат 10 да ұйықтауға жатты. Ұйықтар алдында сағаттың қоңырауын ертеңгі сағат 11 ге қойды. Сағат 11 де қоңырау шырылынан оянған ол неше сағат ұйықтады?
13. Егер екі кірпіштің салмағы 8 кг болса, бір жарым кірпіштің салмағы қанша болады? (6 кг)
14. Бір кішкене қыз атасынан, сіз нешедесіз деп сұрады. Сонда атасы: «менің жасымды алты есе кемітіп, 6-ны алса, 6-ға тең болады» депті. Сонда атасы неше жаста болған? (72)
15. Бір қариядан қанша балаңыз бар деп сұрағанда былай деп жауап берді:
«Ұл мен қыздарымның саны бірдей, ал әр ұлымның үш қарындасы бар». Бұл кісінің қанша баласы бар?
16. Алмас күнде сабақтан қайтқанда жаяу қайтады. Жазда үйіне дейін 85 минут жүреді. Ал қыстыгүні дәл сол жолмен 1 сағат 25 минутта үйіне жетеді. Неліктен?
17. Бір топ үйрек ұшып келеді. Біреуі артында, екеуі алдында, біреуі екеуінің ортасында, ал үшеуі тізбектеліп ұшқан. Қанша үйрек ұшып келеді?
18. Екі бас, екі қол, алты аяқ, бірақ төрт аяқ қана жүріп келеді. Бұл не?
Екінші тур: «Сырлы сандар әлемі» (әр сұраққа дұрыс жауап үшін 5 ұпай):
1. Басынан аяғына төңкере жазған түрінде оқығанда өзгермейтін қандай сандарды білесіңдер?(69,619,88)
2. Бесбірліктің көмегімен 100 санын жаз: 111-11=100
3. Бес бестіктің көмегімен 100 санын жаз: 5*5*5-5*5=100
4. Теңдік орындалатындай етіп амал таңбаларын қойып шық (* / - + таңбаларын пайдаланып):
3 3 3 3 3 3 = 333*3+3/3=1000
4 4 4 4 4 4 4 4=444+44+4+4+4=500
Үшінші тур: «Тапқыр болсаң шешіп көр».
Әр топқа логикалық тапсырма беріледі. Тапсырма құны 3 ұпай
Логика әлемі”
1. Отбасында 4 қыз және әр қыздың бір–бірден бауыры бар. Отбасында барлығы неше бала?
2. Екі оқушы тоғызқұмалақ 4 сағат ойнайды. Әрқайсысы неше сағат ойнайды?
3. Қосарланып жегілген үш ат бір сағаттың ішінде 8 шақырым жол жүрді. Осы уақыттың ішінде бір ат қанша жол жүрген?
4. Үш түйеқұс ұшып келе жатты. Аңшы олардың бірін атып алды. Олардың қаншасы қалды?
5.Су астында қандай тас жоқ?
6. Сызғыштың 4 бұрышы бар, оның бір бұрышын кесіп тастаса, неше бұрыш қалады?
Төртінші тур. «Мақал-мәтел жарысы» Ойыншыларымыз мақал-мәтелдер жарысында сыналатын болады. Мақалдың жалғасын дұрыс тапқан топқа 5 ұпай беріледі.
1. Жеті жұрттың тілін біл (жеті түрлі білім іл)
2. Білікті бірді жығар (білімді мыңды жығар)
3. Екі жақсы қас болмас (екі жаман дос болмас)
4. Досыңды үш күн сынама (үш жыл сына)
5. Бір елі ауызға (екі елі қақпақ)
6. Отыз тістен шыққан сөз, (отыз елге тарайды)
7. Бір кісі қазған құдықтан, (мың кісі су ішеді)
8. Білгенің бір тоғыз, (білмегенің тоқсан тоғыз)
9. Екі жақсы бас қосса,
Бірін-бірі қия алмас.
Екі жаман бас қосса,
Кең орынға сия алмас.
10. Алтау ала болса
Ауыздағы кетеді,
Төртеу түгел болса
Төбедегі келеді. Ойланайық азырақ, уақытыңды үнемдеп,
Кім шығады кәнеки, жауабын мен білем деп – келесі сайыс кезегі «Сөз жұмбақ»
Бесінші тур: «Сөз жұмбақ»
1. “Ас-адамның арқауы”,
ал компьютердің асы ? (электр тогы)
2. Ақпаратты сақтап таратқан, Жұртты өзіне қаратқан (монитор)
3. Тетігін бассаң алаңсыз,
Жазады қалам, қағазсыз. (компьютер)
4. Жануарға ұқсас атым бар,
Бағдар көрсетер затым бар.
Кілемше үстінде тұрамын,
Ең қажетті құралмын. Білсеңдер, қане айтыңдар (тінтуір)
5. Доп емес, дөңгелек емес,
Ұқсас бірақ достарым.
Фигура ол ең негізі
Дәл жауапты қостадым. (шеңбер)
6. Жоқ өзінде бас та, қас та, мойын да,
Ұзындығы жазулы тұр бойында. (сызғыш)
7. Атадан он баламыз
Бір-бір жастан арамыз.
Қосылып кейде басымыз
Азайып кейде қаламыз.
Бөлініп кейде арамыз
Көбейіп те аламыз. (цифрлар)
8. Көк құтанша ақ айдында,
Бір аяқпен тұрады.
Тұмсығымен ол мұнда,
Шыр айналып шығады. (циркуль)
“ Арифметикалық жұмбақтар”.
Бір-бірімен жарысқа
Төрт аю, бір арыстан
Екі қой мен бір түлкі
Бәрі нешеу, кім білді?8
“ Арифметикалық жұмбақтар”
Дүкеннен мен сабын алдым,
Оның және қабын алдым,
Екі дәптер, бір қарындаш,
Тіс ысқышты тағы алдым.
Есептеші сонда бәрі
Қанша болды қолда бары? 6
Мәңгі бақи есте қалар,
Қызықты бір жиын болсын.
Білімдірек шәкірт озар,
Сұрақтары қиын болсын, - деп келесі кезекті «Капитандар» сайысына береміз. “Кім жылдам?”
1. Төрт қабырғадан және төрт кесіндіден құралған фигура
2. Квадраттың периметрінің формуласы.
3. Ең кіші жай сан.
4. ЕҮОБ сөзін толық айт.
5. Кесіндіні өлшейтін құрал.
6. Квадраттың ауданының формуласы .
7. Ең кішінатурал сан.
8. ЕКОЕ сөзін толық айт.
9. 5-тің алғашқы үш еселігі
10. Екі бөлігіші бар сан қалай аталады?
11. Жай да, құрама да сан емес.
12. Түзудің екі нүктемен шектелген бөлігін не деп атайды?
Қалған топ мүшелері информатикадан ребустар шешіп өз тобына ұпай жинайды.
Капитандар тапсырмаларды орындап біткенше әділ қазылар алқасы бүгінгі сайыс жеңімпазын анықтасын.
Әділ қазылар жеңімпаз топты анықтайды. 1 және 2 орын алған топтарды марапаттау.
Қорытынды
Біреу озса жарыста
Біреу артта қалады
Ренжімей тараса
Озбағандар жарады
Жарыс заңы ежелден
Жеңімпазды анықтау
Жеңімпаз болу шарты сол
Еңбектену жалықпау
Жарыстың соңғы сәті таяп қалды
Демеңіздер өнерлерін аяп қалды
Әділқазы сіздерге сөзбереміз
Жеңімпаздар кім болып сарапталды.
Алдыңызда жайнаған жүздер әні
Сіздерменен кездесеміз біздер әлі
Әділ қазы, көрермен сау тұрыңыз
Күтеді бізді жарқын күндер әлі деп біз сайысымызды аяқтаймыз.