Мектебіміздің тәжірибесінде "Lesson Study-ды "қолдану

2012 жылы  3 негізгі деңгей бағдарламасы бойынша Қазақстан Республикасының педагогикалық қызметкерлерінің біліктілігін арттыру курсын аяқтағаннан кейін, біз мектепте алғашқы тәжірибені мұғалімдердің арасында ағылшын тілінен  «Lesson study» аударылған  «Lesson-study» жаңа тәсілімен таныстырдық. Ол кәсіби тәжірибені дамытуда кең таралған жапон бастауыш мектебінен алынған. Шағын топта мұғалімдер бір-бірімен бірлесіп жұмыс жасайды, оқу мақсаттарын бірге талқылайды, тәжірибеде қалай жұмыс істейтінін бақылау үшін нақты сабақты жоспарлайды, содан кейін нәтижелерін басқа мұғалімдерге пайдасын тигізетіндей етіп қарастырып қолданады.

Бұл бір топ мұғалімдермен бірлесе жоспарланған, оқытылатын, бақыланатын және талданатын кемінде үш сабақ циклі болды. 3 -ші базалық деңгейдегі жаттығу кезінде  тренер бізді тек қолданыстағы тәсілмен таныстырды. Тек 2-3 жылдан кейін, біздің әріптестеріміз ұжымда танып білгенде, 2 және 1 деңгейлерден өтіп, бізді іс жүзінде осы зерттеудің барлық құрылымымен таныстырды. Мектебіміздің директоры осы құрылымның барлығын іске асырды, ол бірінші деңгейден өтіп, практиканы мектепте  Lesson Study-ны бастады. Жұмыстың бірінші кезеңі «Сабақты зерттеу» коучингі болды.  Коучинг барысында мұғалімдер теориялық білім алып, мектептің тәжірибесіне көзқарасты енгізу жүйесін талқылады. Шығармашылықпен айналысатын мұғалімдер тобын құрды, олар мектепте жаңа кәсіби көзқарасты енгізу идеясы мен міндеттерін қолдады. Екінші кезең - өз бетінше осындай сабақтарды - зерттеуді және басқа мұғалімдерді қатыстыра бастаған топты қалыптастыру. Сонымен  тәжірибе орыс тілі мен әдебиеті сабақтары мектептің орта сыныптарында, қазақ тілі мен әдебиеті, тарих, математика сабақтарында өтті. 2018 жылы осы сабақтармен қатар,шығармашылық топ мүшелерінің бірі ,бастауыш сынып мұғалімі Смағұлова Б.К алғашқы сабақ өткізді.

Топтағы қалған мұғалімдер де осындай  сабақтардың құрылымын жасады. Келесі жылы, 2019 жылы, мен 4-сыныпта үш рет қатарынан орыс тілі сабағын өткіздім. Қазір біздің шығармашылық топтағы тәлімгеріміз бастауыш сыныптың 4 мұғалімінен тұратын шағын топ құрды. Менің мысалымды пайдаланып, сіздерге қатарынан үш сабақ туралы айтқым келеді. Біздің алғашқы кездесуімізде байқау тақырыбы «Орыс тілі сабақтарындағы оқушылардың белсенділігінің артыруда топтық жұмыс қалай әсер етеді» тақырыбы анықталды. Мен құрастырған 1 сабақтың алдын-ала жоспары қарастырылды.  Топ жетекшісі мұғалім  дайындаған тапсырмаларға бақылау тақырыбына толық сәйкес келуі үшін өзгертулер енгізуді ұсынды. Үш  оқушы  таңдалды.  (Олар осы пән бойынша жоғары балл алған, орташа және орташа деңгейден төмен). Оларға бір уақытта бір мұғалім тағайындалды, олар оны бүкіл сабақ бойында қадағалап отырды, оқушының жаттығуды қалай орындағанын, топта оған кім көмектескенін, тапсырмаларды тексерген кезде қандай іс-қимыл жасағанын өз жазбаларына жазып алды. Сабақ соңында олар осы оқушылармен сөйлесті.Ал,оқушылар сауалнамаға жауап берді.

Сабақтар күн сайын жүйелі түрде өткізілді. Әр сабақтан кейін біздің жұмыс тобымыз жұмыс нәтижелері мен бақылауларды талқылады, қорытынды жасады. Келесі сабақ жоспары бойынша ұсыныстар жасады, тек сабақ тақырыбы бойынша жаттығуларды таңдау керек  екендігін баса назарда ұстады.   Барғаннан кейін 1 сабаққа мынадай қорытынды жасады: - Бізде барлық жоспарланған тапсырмаларды орындауға уақыт болмады, топтарда өзара бағалауға көп уақыт жұмсалды, 2 сабаққа тапсырма көлемін азайту керек. 2-ші сабақтың қорытындылары: - барлық тапсырмалар орындалды, олар бағалау парағын толтырды, екінші рет оқушыларды топтарға дұрыс орналастырды, үлгерімі төмен оқушыларға тапсырма туралы ойлана бастады. 3-ші сабақтың қорытындылары: - топтық жұмыс оқушылардың орыс тілі сабағында белсенділігінің артуына әсер етті. Қабілеттеріне қарай топқа біріккен оқушылар үшін тапсырмаларды орындау оңай болды, олар оны орындауға бірдей уақыт жұмсады және тексеру кезінде бұл туралы ойламады. Байқалған оқушылар (A, B) жазбаша және сөйлеуде ығысуды көрсетті, бір оқушы (С) түсініктері мен тапсырмаларды нашар орындады, өйткені жазу кезінде ережені және оны қолдануды түсінуде мәселелер болды.

Оқушыларды бақылау кестесін бақылаушылар сабақ барысында немесе одан кейін толтырады. Сабақтан кейін рефлексиялық сабақ картасын сынып мұғалімі толтырады. Оқушылар әр сабақтан кейін байқалған оқушыға арналған сауалнаманың сұрақтарына жауап береді. Бұл жауаптар мұғалімдер арасындағы зерттеуді қорытындылау және талқылау, олардың сабақ барысында нені өзгерткісі келетіндігі және сабақты қалай жалғастыратындығы туралы қорытынды ретінде қызмет етеді

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       Бастауыш сынып мұғалімі:  Хохлунова Н.Н.